Over het dorp

Ee of Ie, slechts twee letters. Bovenin het noordoosten van Friesland ligt dit fraaie terpdorp. Ee kent al een lange geschiedenis, want reeds voor het jaar 900 moet er al bebouwing zijn geweest. Ee duidt op het Latijnse aqua, wat water betekent. Zelfs een van de straten heet Haven. Tot hier moet het vroeger mogelijk zijn geweest om met de schepen het dorp te bereiken.

Ee is een prachtig bewaard gebleven terpdorp, vier straten komen uit bij de kerk op de terp waaronder de drie "loanen": de Lytse Loane, de Grutte Loane en de Hege Loane. Daar staat de monumentale kerk, tegenwoordig Tsjerke op 'e Terp genoemd. De kerk moet rond 1250 zijn gebouwd. De toren is veel jonger. Vlak naast de kerk staat de Uniastate, een kop-hals-romp boerderij uit 1815. Aan de Omgong staat ook nog het fraai gerestaureerde Hege Hûs.

Een andere bezienswaardigheid is de oude Hervormde Pastorie aan de Stienfeksterwei. Thans niet meer in gebruik als pastorie. Aan de Uniastrjitte 32 staat nog een fraai skoallemastershûs. Aan de Stienfeksterwei staat de Eben Haëzer Tsjerke met bijbehorende pastorie. Rondom Ee zijn nog talloze fraaie boerderijen grotendeels in originele staat.

Tot 1940 kende Ee een echte boerenbevolking, afgewisseld met landarbeiders en een behoorlijke middenstand. De boerenbedrijven zijn gebleven, maar door mechanisatie zijn de landarbeiders verdwenen. De middenstand is steeds verder gekrompen. Daarentegen bruist het van de nieuwe bedrijven.